|
 ز چرچیل، سياستمدار انگليسي نقل است كه «سياستمدار كسي است كه اتفاقات آينده را پيش بيني نمايد. سپس بتواند اتفاق نيافتادن آنها را توجيه نمايد».
این روزها انتقادات زیادی متوجه عملکرد کیهان است. انتقادات به تندوری های کیهان به دلیل مواضع قبل و بعد از انتخابات آن شدت گرفته است. «الف» تلاش كرده تا نظر کارشناسان رسانه‌اي و فعالان سیاسی را در رابطه با مواضع کیهان بررسی کند. در همین زمینه با عباس عبدي، عباس سليمي نمين، سردار جواني و صادق زیبا کلام گفت و گو کردیم.
عباس عبدی: كيهان یک حزب تمام عیار است
عباس عبدي فعال سياسي و رسانه‌اي اصلاح طلب با اشاره به اينكه اساساً قرار نيست كيهان برآیند افكارعمومي باشد می افزاید: اين براي كيهان يك نقطه ضعف تلقي نمي‌شود. این روزنامه از ابتدا هم قرار نبوده که چنین جایگاهی داشته باشد. كيهان خودش یک حزب تمام عیار است.
اين فعال سياسي معتقد است كه مشکل اصلی ما، روزنامه کیهان و نوشته هایش نیست، بلکه مشکل این نابرابری حقوقی است که با آن درگیر هستیم و باید به آن پرداخت و ادامه مي‌دهد: این هم ربطی به کیهان ندارد. اگر این رانت های حقوقی تمام شود آن وقت خواهیم دید که آیا هیچ فرد و نهاد و روزنامه ای جرأت اتهام زدن به دیگران را دارند یا نه؟ مساله این است که اتهامات کیهان از دو حال خارج نیست، یا درست است یا نادرست. اگر درست است چرا متهمین صاف صاف راه می روند و کسی به آنان کار ندارد و اگر نادرست است، چرا روزنامه کیهان صاف صاف!! راه می رود و همچنان اتهام میزند؟ مساله این است که این وضع برای جامعه ما فاجعه است. اگر می بینیم بصیرت اجتماعی از میان رفته به دلیل همین شرایط است که حق و باطل چنان با یکدیگر مخلوط شده اند که تمایزی میان آنها نیست. وقتی کسانی را به بدترین اتهامات بنوازند و بعد همان ها جهت دهنده اصلی انتخاب مردم در ریاست جمهوری باشند در این صورت اگر آن اتهامات درست باشد وای به حال آن جامعه. و اگر نادرست باشد وای به حال آن روزنامه و دستگاه قضایی.
اين روزنامه‌نگار اظهار اميدواري مي‌كند كه در مورد كيهان چاره‌انديشي شود و ادامه مي‌دهد: «متاسفانه نیروهايي كه با كيهان مخالفند بیش از هر کسی آب به آسیاب چیزی می ریزند که از آن نفرت دارند، و حتی علی رغم تجربه صدباره باز هم به اخبار و تحلیل های آن اهمیت می دهند و تحت تاثیر آن قرار می گیرند و تا وقتی چنین هدفی را محقق می کنند، روزنامه کیهان نیز در برنامه خود موفق است. افرادی که بیشترین دشمنی را با کیهان دارند بیشترین اثرپذیری را هم از آن دارند.
سليمي نمين: عوامل كيهان انسان‌هاي پاكي هستند
از سوي ديگر عباس سليمي نمين از چهره های اصولگرا، موضع كيهان در قبال دولت آينده روحاني را موضع صحيحي نمي‌داند و به الف مي‌گويد: موضوع گیری اخیر روزنامه کیهان در قبال دولت یازدهم موضع گیری صحیحی نیست و من این نوع موضع گیری را نمی‌پسندم. نباید قبل از اینکه کار دولت آغاز شود قضاوتی را به جامعه منعکس کنیم. من از اینکه در ارائه تحلیل ها و نظرات تعجیل می‌شود، راضی نیستم.
سليمي نمين درباره دادن نسبت‌هايي چون جاسوسي كه روزنامه كيهان به برخي افراد مي‌دهد، می گوید: اگر ما این رویه را ترویج کنیم که مطبوعات چیزی را نتوانند مطرح بکنند، جز اینکه در محاکم قضایی ثابت شده باشد، این رویه دقیق و درست نیست. می توان برخی نسبت ها به افراد را بیان کرد، اما وقتی دادگاه ادله ای را خواستار شد، باید بتوان آن ادله را ارائه کرد.
او عوامل کیهان را انسانهای پاکی مي‌داند كه در جاهایی خطا نیز می کنند و در ادامه ضمن انتقاد به رويه «الف» در انتقاد از جليلي و كيهان مي‌گويد: قطعاً کیهان قابل نقد است، اما الف نباید وارد دامی شود که این روزها پهن شده است. هیچ کدام از سلایق سیاسی ما دارای بازاندیشی و وسعت نظر نیستند. مثلاً بارها اتفاق افتاده که در بحث های سیاسی که علیه اینجانب در روزنامه های مختلف اصلاح طلب مطرح شده، جوابیه داده ام، اما آنها منتشر نکردند. در صورتی که می توانستم پیگیری قضایی کنم. ما یک نوع تصلب سیاسی را در همه جریانات داریم. انتخاباتی صورت گرفته و کاندیدای مورد نظر کیهان هم رأی نیاورده است. این گونه فشار آوردن به کیهان درست نیست.
او ضمن انتقاد به كساني كه قصد دارند مسئله اصلي را در اين روزها كيهان معرفي كنند، تا به اين طريق تك‌صدايي را در جامعه رواج دهند، مي‌افزايد: نقد مصلحانه را نسبت به روزنامه کیهان قبول دارم و اعتقاد دارم که این روزنامه، مطالب را با ادبیات تند مطرح می کند، اما ادبیات برخی رسانه های دیگر نیز باید اصلاح شود. بعضی رسانه های دیگر، ادبیات دیگری را بکار می برند که گرچه در ظاهر زیبا است ولی باطن آن از تحلیل های کیهان تندتر است. حساسیت را باید داشته باشیم اما ادبیات تاثیرگذارتری را می بایست انتخاب کرد. هر گاه احساس کردیم که با یکی دو حرف، خود را خالی کرده ایم، بدانیم که در نحو بیان دچار مشکل هستیم.
وي ضمن اشاره به تك‌صدايي حاكم بر ابتداي دوره رياست‌جمهوري آقایان خاتمي و احمدي‌نژاد تاكيد مي‌كند: ایجاد هجمه سازمان یافته علیه یک روزنامه درست نیست. اما دوستانه بخواهیم که رسانه ها حقوق افراد را رعایت کنند و در عین حال به وظیفه رسانه ای خود بپردازند. دولت آینده هم احتمالاً هجمه هایی علیه کیهان خواهد داشت. پس نباید خود کیهان را از صحنه خارج کنیم و نیروهای خودمان را در به نیروهای طرفدار دولت جدید که خواستار حذف کیهان هستند اضافه کنیم.
سردار جواني: نقد كيهان تخريب سازمان يافته است
مشاور عالي نماينده ولي‌فقيه در سپاه معتقد است كه آنچه اين روزها در مورد كيهان صورت مي‌گيرد نقد نيست و جنبه تخريب دارد: «در مورد كيهان آنچه مي‌بينيم بخشي قابل توجهي از آن جنبه تخريبي داشته و قطعا هم به صورت سازمان يافته است. يعني يك سري افراد به صورت هماهنگ يك نقد را مطرح مي‌كنند. اين همزماني و همصدايي نمي‌تواند بدون هماهنگي باشد.»
او برخلاف عبدي كه معتقد بود نظرات كيهان در بسياري از موارد مخالف افكارعمومي است، مي‌گويد: «ممكن است در يك يادداشت و نوشته‌اي، شيوه ای كه اتخاذ شده محل بحث و نقد باشد، اما معتقدم مجموعه هاي رسانه كه به‌نوعي از بودجه عمومي استفاده مي‌كنند بايد جهت‌گيري كلي‌شان با خواست عمومي مردم منطق باشد. به اين ترتيب قطعاً مي‌شود در مورد كيهان اين نوع قضاوت را داشت و آن را همسو با رويكردهاي كلي نظام و مردم دانست.»
سردار جواني در پاسخ به اين سئوال كه آيا تنها اصلاح‌طلبان هستند كه به كيهان انتقاد دارند، مي‌گويد: در اصولگراها نوع نگاه به مطالب يك نشريه با توجه به رويكرد اصولگرايي، اشكالي هم اگر هست، متوجه جهت گيري كلي و روكيرد اساسي نيست. ممكن است به جهت ادبيات و نگرش يك مطلب، انتقادي وجود داشته باشد. اين يعني اشكال در شيوه و روش.
او با اشاره به هشدارهاي كيهان در مورد كابينه روحاني و درست بودن اين نظر كه «نبايد از اصحاب فتنه در كابينه حضور داشته باشند» می افزاید: برخي فعالان سياسي دستگير شده در ٨٨ را بيگناه خطاب مي‌كنند و خواستار آزادي آنها هستند. هركدام از اينها كه در زندان هستند، طبق قانون قضاوت شدند و مجازات‌هايي براي آنها در نظر گرفته شده و اگر بگوييم بي گناه هستند، پس آنها قانون را قبول ندارند. اين نگاه آقاي موسوي بود كه قانون را بر اساس منفعت خودشان تفسير می کردند.
از مشاورعالي نماينده ولی فقیه در سپاه پرسيديم: پس با تعريف شما در تبعيت از قانون، مي‌بينيم كه كيهان هم پايبندي به قانون ندارد. چرا كه افرادي كه هنوز محاكمه نشده‌اند بارها و بارها جاسوس و ستون پنجم دشمن خوانده مي‌شوند؟ وی پاسخ داد: به نظر من مي‌توان مواضع افراد را نقد كرد كه افراد در مسائل مختلف چه مواضعي داشتند. اساساً بررسي نظريات افراد مي‌تواند به حمايت يا انتقاد از آنها منجر شود. مواضع آقاي خاتمي در انتخابات ۸۸ و حوادث بعد از آن مواضع قابل قبولي نيست. اساساً كار رسانه‌ها اين است كه مواضع افراد را مورد انتقاد قرار دهند و اين به معني عدم رعايت قانون نيست. درباره محاكمه هم ممكن است روزي اتفاق بيفتد.
او در پاسخ اين پرسش که «تا موقعي كه اتفاق نيفتاده و ايشان محكوم نشدند نبايد به قانون احترام گذاشت؟» گفت: اگر آقاي خاتمي نظر قطعي دارد كه اين نسبت نادرستي است، خود ايشان مي‌تواند به آن انتقاد كند. اين انتقاد بايد به صورت روشن و واضح باشد، نه در حد يك صحبت محفلي. پيگيري نشدن اين موضوع جاي سئوال است. من فكر مي‌كنم اگر رسانه‌اي مطلبي را مطرح كرد و بر روي آن مصر بود و از سوي ديگر افرادي كه اين نسبت‌ها به آنها داده شده، از طريق مراجع قانوني آن را پيگيري نمي‌كنند، اين جاي سئوال است.
زيباكلام: نظام شریعتمداری را کنترل کند
الف در ادامه بررسي مواضع كيهان قبل و پس از انتخابات به سراغ صادق زيباكلام رفت. اين استاد دانشگاه درباره كيهان معتقد است كه نظام بايد آن را كنترل كنند و جلوي التهاب آفريني اين روزنامه گرفته شود.
او مي‌گويد: به نظر من اشکال در آقای شریعتمداری نیست، از کوزه همان برون تراود که در اوست . کسی نمی تواند بیش از این از آقای شریعتمداری و روزنامه کیهان توقعی داشته باشد، به راحتی می توان فهمید که چرا تا این اندازه آقای شریعتمداری با بغض و کینه برخورد می کند. دلیل این رفتار وی این است که آقای شریعتمداری در خواب هم نمی دید که نماینده تفکر ایشان ۵ میلیون رای بیاورد و نماینده تفکر مخالف ایشان ۱۸ میلیون رای کسب کند.
اين استاد دانشگاه تهران ضمن تاكيد بر اينكه كيهان و آقاي شريعتمداري هيچ احترامي براي رأي مردم قائل نيستند، اضافه مي‌كند: «بنابراین خشم و ناراحتی آقای شریعتمداری و متعاقب آن تحلیل های این روزهای کیهان کاملاً قابل فهم و درک است.»
زیباکلام همچنین با عنوان اینکه نظام باید حرکت های شریعتمداری و طیف همسو با وی را در قبال دولت آینده کنترل کند، گفت: آقای شریعتمداری و روزنامه کیهان مجدداً به التهاب آفرینی و متشنج کردن وضعیت کشور در دولت آینده ادامه می دهد، این به دلیل این است که آنچه در ۲۴ خرداد اتفاق افتاد قلم بطلانی بر تمام تبلیغاتی کشید که در چهار سال گذشته روزنامه کیهان و آقای شریعتمداری می کردند.
این استاد دانشگاه گفت: در چهار سال گذشته همواره آقای شریعتمداری می گفت فلانی و فلانی فتنه گر بودند، آقای هاشمی را در رأس فتنه می خواند و خاتمی را معاون اول فتنه قلمداد می کرد. این ها در چهار سال گذشته از هر تریبونی که دستشان بود استفاده کردند، اما مردم در ۲۴ خرداد نشان دادند که آقای شریعتمداری! این ها فتنه گر نیستند.
زیبا کلام ادامه داد: کاملاً قابل پیش بینی هست که آقای شریعتمداری از همین امروز شمشیر را بر کشیده و می خواهد آن بلایی که در دوران اصلاحات بر سر آقای خاتمی آورد، بر سر دکتر روحانی بیاورد. اعتقاد دارم هیچکدام از اینهایی که به عنوان ضد انقلاب هستند، از نظر ضربه به نظام به اندازه روزنامه کیهان و افراطیون به انقلاب ضربه نزدند و چهره نظام را نزد جوان ها مخدوش نکردند.
وی در پایان تاکید کرد: جا داشت که قوه قضائیه یک بار که شده، برخورد جدی با روزنامه کیهان می کرد. منتهی روزنامه کیهان و حسین شریعتمداری می گویند که ما نماینده ولایت فقیه هستیم و در ورای قانون قرار داریم. نقش اینکه تاکنون با توجه به اتهاماتی که شریعتمداری و روزنامه کیهان زده و هیچ برخوردی با آن صورت گرفته، قوه قضائیه چه بخواهد چه نخواهد این حرکت قوه قضائیه این معنا را می دهد که یک عده بالاتر از قانون هست و شریعتمداری اکنون بالاتر از قانون است.
الف قضاوت درباره علمكرد اين روزنامه را پس از مطالعه نظرات فعالان رسانه اي و سياسي در جناح‌هاي مختلف به خوانندگان واگذار مي‌كند. مشروح اين چهار گفت‌وگو در پرونده‌اي ويژه در سايت الف منتشر مي‌شود. |
