متأسفانه گاهی بدون توجه به ابعاد اصلی یک جریان، آنچنان پیرامون آن تبلیغات راه میاندازیم که بعدها خود از این رفتار پشیمان و شرمنده میشویم. داستان از این قرار است که نفت ما چه تأثیری بر ارزش یک ارز خارجی دارد؛ تأثیری که خود ما در قیل و قال تحریم به شدت از آن غافل شدهایم.
به گزارش «تابناک»، از آغاز شروع تحریم علیه کشور تا هنگامی که دایره تحریم به اندازهای تنگ شد که تهاتر کالا با نفت در حکم یکی از مهمترین راههای بازگشت پول نفت به کشور مطرح شد، داستان، فراز و فرود زیادی دارد.
تشدید فشار غرب و آمریکا بر مشتریان نفت ایران، منجر به آن شد که بسیاری از این مشتریان ـ که بیشتر آسیایی نیز بودند ـ مجبور به کاهش واردات نفت شوند، اما این کاهش برای برخی از این مشتریان زیاد طول نکشید و دوباره روند افزایشی واردات نفت از ایران توسط این کشورها از سر گرفته شد؛ هند یکی از این مشتریان خوب نفتی ماست!
این کشور از جمله کشورهایی است که از آغاز تحریم، کاهش صادرات را در دستور کار قرار داد، ولی پس از مدتی با صدور بیمه نفتکش از سوی ایران به روند واردات نفت ادامه داد. زمانی که بحث تهاتر کالا با نفت پیش آمد، هند در کنار چین، یکی از مشتاقان چنین تجارت سودآوری بود (!) و امروز... .
در این باره باید گفت که وزیر نفت هند در نامهای به نخست وزیر این کشور نوشته است: واردات ۱۱ میلیون تن نفت دیگر از ایران در سال مالی ۲۰۱۳ ـ ۲۰۱۴ به جلوگیری از خروج ۸ میلیارد و ۴۷۰ میلیون دلار ارز (با احتساب قیمت ۱۰۵ دلار برای هر بشکه نفت) خواهد انجامید.
وی در این نامه تأکید کرد که جلوگیری از خروج ارز از کشور برای افزایش ارزش روپیه لازم است!
بر پایه گزارش رویترز، پیشنهاد مویلی بر تمایل هند به افزایش واردات نفت از ایران برای تقویت واحد پولی روپیه است که در ماه گذشته بیشترین سقوط ماهانه را در هجده سال گذشته تجربه کرد.
چرا؟ دلیل آن روشن است. نفت صادراتی ایران به هند به دلیل تحریم، منجر به خروج دلار از این کشور نمیشود، بلکه هند کالاهای تولیدی خود را به آسانی به ایران صادر و همچنان پالایشگاههای خود را با نفت ایران تغذیه میکند؛ یعنی سود دو سره از تجارت با ایران!
جالبترین وجه قضیه در این است که رسانههای داخلی و خبرگزاریهای ما، این خبر را به گونهای بازتاب میدهند که گویا بیانگر یک موفقیت بزرگ برای ایران در مهار تحریم است؛ در جایی که در نامه وزیر نفت هند به نخست وزیر، اساسا نه ایران موضوعیت دارد و نه تحریم ایران، بلکه نفت ایران تنها وسیلهای برای حفظ ارزش روپیه و تقویت صنایع تولیدی پتروشیمی هند است، که خود موضوع اصلی است!
اما شاید گفته شود که ایران چارهای جز واردات کالا از هند به دلیل تحریم ندارد. بگذارید نگاهی به یک خبر که امروز بر خروجی رسانههای هندی قرار گرفته، بیندازیم:
بنا بر توافق میان مقامات ایالت تریپورای هند و ایران در ماههای آینده، هند ماهانه دستکم ده هزار تن چای ارتدوکس به ایران صادر خواهد کرد؛ این در حالی است که هر کیلوگرم چای ارتدوکس هند برای صدور به ایران ۴۶۰ روپیه قیمتگذاری شده است.
اصلا به این موضوع نیندیشید که ایران، خود یکی از مطرحترین تولید کنندگان چای در جهان است و خود این کالا را با کیفیتی برتر به دیگر نقاط جهان صادر میکند و این که پول چایکاران را دولت پرداخت نکرده؛ نه اینها موضوعات پیش پا افتادهای است!
در عوض بیایید محاسبه سرانگشتی بکنیم. هر کیلو چای وارداتی هند ۴۶۰ روپیه قیمتگذاری شده که تقریبا برابر با ۲۷۰۰۰ تومان خواهد بود. هر بشکه نفت صادراتی ایران به هند تقریبا به شکل میانگین برابر با ۱۰۵ دلار است که برابر میشود با ۳۲۵ هزار تومان برای هر بشکه؛ یعنی در ازای هر بشکه نفت صادراتی به هند میتوان تقریبا برابر با ۱۲ کیلو چای از هند وارد کرد.
میزان صادرات نفت ایران به هند تنها در ماه گذشته برابر با آمار منتشره البته غیر رسمی برابر با ۳۵ هزار و ۵۰۰ بشکه در روز بوده که برابر با ۱۰۶ هزار بشکه به شکل ماهیانه است. این امر به این معناست که برای این رقم بشکه نفت ایران، باید چیزی نزدیک یک میلیون و ۲۷۰ هزار کیلو چای از هند وارد کند تا پول نفت صادراتی به هند فقط برای یک ماه تسویه شود!
حال وزیر نفت هند پیشنهاد افزایش واردات نفت از ایران را داده تا به مرز ۱۳ میلیون تن در سال برسد؛ این میتواند موفقیتی برای ایران در بحث دور زدن تحریم باشد، البته اگر فراموش کنیم مابهازای دریافتی آن از هند و کشورهایی مانند هند چیست و با اقتصاد و تولید در کشور ما چه خواهد کرد! |